خراسان جنوبی با 331 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان، یکی از استانهای مرزی و کمبرخوردار کشور است.
این استان از 12 شهرستان تشکیل شده که چهار شهرستان آن شامل سربیشه، درمیان، زیرکوه و نهبندان در نقاط مرزی واقع شدهاند و به دلیل دورافتادگی، دسترسی مردم به بسیاری از خدمات قضایی، درمانی و رفاهی محدود است.
امروز 40 نفر از خبرنگاران و عکاسان با حضور در نقطه صفر مرزی شهرستان زیرکوه، از روستای مَلکی بازدید کردند؛ روستایی که تنها هفت کیلومتر با مرز افغانستان فاصله دارد و به دلیل شرایط جغرافیایی، مردم آن با محدودیتهای جدی در بهرهمندی از خدمات مواجهاند.
در این بازدید، مسئولان عالی قضایی خراسان جنوبی و شهرستان با استقرار میز خدمت و اجرای طرح جهادی، امکان دسترسی مستقیم مردم به خدمات قضایی و مشاورههای حقوقی را فراهم کردند، هدف اصلی طرح، کاهش فاصله جغرافیایی با عدالت و ارائه خدمات انسانی و سریع به مناطق محروم عنوان شد.
در قالب این طرح، علاوه بر خدمات قضایی، ملاقات تصویری خانوادههای زندانیان با مددجویان، ارتباط مستقیم مردم با مسئولان قضایی و ارائه تجهیزات درمانی و آموزشی نیز انجام شد، این اقدامات گامی مهم در کاهش محرومیتها و ارتقای عدالت اجتماعی در مناطق مرزی محسوب میشود.
اجرای این برنامه در نقطه صفر مرزی زیرکوه نشان میدهد که با همت مسئولان قضایی و همکاری دستگاههای اجرایی و خیرین، میتوان فاصله مردم از عدالت و خدمات اساسی را به حداقل رساند و امید و اعتماد عمومی را در میان جامعه مرزی تقویت کرد.
رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با اشاره به توسعه خدمات الکترونیک در مناطق محروم گفت: طرح ملاقات تصویری خانواده زندانیان با مددجویان از سال 1400 آغاز شده و تاکنون در 15 استان کشور به اجرا درآمده است.
محمد کاظمیفرد با بیان اینکه این طرح ابتدا در استان سیستان و بلوچستان آغاز شد، افزود: اکنون بیش از 2 هزار و 500 نقطه در کشور تحت پوشش خدمات قضایی این طرح قرار دارند و در برخی مناطق، میزهای خدمت جهادی به صورت مستمر و چندباره برگزار شده است.
ثبت 30 هزار خدمت قضایی در قالب طرح جهادی
وی با اشاره به گستره خدمات ارائهشده اظهار کرد: تاکنون حدود 30 هزار اقدام قضایی در بستر این طرح انجام شده که از جمله آنها میتوان به ثبت دادخواست و شکواییه، انجام صلح و سازش، ثبتنام سامانه ثنا، ملاقاتهای تصویری و پیگیری امور ثبتی و پزشکی قانونی اشاره کرد.
رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، تأثیر اجتماعی این طرح را قابل توجه دانست و بیان کرد: برای بسیاری از خانوادهها که امکان سفر و ملاقات حضوری ندارند، این خدمات علاوه بر کاهش هزینهها، نقش مهمی در ایجاد آرامش روانی و تقویت اعتماد عمومی به دستگاه قضایی ایفا کرده است.
عفو و آزادی مشروط؛ مطالبه اصلی مردم روستای مَلکی
رئیسکل دادگستری خراسان جنوبی نیز با اشاره به مطالبات مطرحشده از سوی اهالی روستای ملکی گفت: بخش عمده درخواستهای مردم در این منطقه مربوط به بهرهمندی از ارفاقات قانونی در پروندههای مرتبط با مواد مخدر است.
محمد جعفر عبدالهی افزود: درخواستهایی نظیر عفو، آزادی مشروط، تعلیق مجازات، مرخصی و استفاده از پابند الکترونیک در جریان این طرح دریافت و به صورت میدانی بررسی میشود.
وی همچنین با اشاره به مشکلات جدی زیرساختی این روستای مرزی تصریح کرد: کمبود آب آشامیدنی سالم، نبود انشعابات آب، برق و گاز در برخی منازل و محرومیت از امکانات اولیه زندگی از جمله دغدغههای اصلی مردم این منطقه است.
پیگیری مسائل معیشتی در کنار رسیدگی قضایی
رئیسکل دادگستری خراسان جنوبی با بیان اینکه حدود 200 خانوار در روستای ملکی سکونت دارند، اظهار کرد: بخشی از ساکنان به دلیل نداشتن مدارک هویتی امکان استفاده از خدمات حمایتی نهادهایی مانند کمیته امداد و بهزیستی را ندارند که این موضوع نیازمند پیگیری ویژه است.
عبدالهی تأکید کرد: رویکرد دستگاه قضایی در مناطق مرزی و محروم، محدود به رسیدگی به پروندهها نیست و تلاش میشود مسائل اجتماعی و معیشتی مردم نیز با استفاده از ظرفیت نهادهای حمایتی و خیرین دنبال شود.
وی در ادامه از استمرار و توسعه طرحهای جهادی خدمات قضایی رایگان در سطح استان خبر داد و گفت: این برنامهها با هدف ارتقای عدالت اجتماعی و تسهیل دسترسی مردم، به ویژه در مناطق کمبرخوردار، ادامه دارد.
رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی با اشاره به نقش گروه جهادی خدمات قضایی رایگان شهید رئیسی اظهار کرد: با اتکا به ظرفیتهای درونسازمانی و تلاشهای جهادی همکاران قضایی و اداری، خدمات گستردهای به مردم ارائه شده است.
وی افزود: اردوهای جهادی خدمات قضایی تاکنون در بیش از 978 نقطه استان برگزار شده و برخی مناطق چندین نوبت میزبان این طرحها بودهاند، در مجموع بیش از هزار و 49 اردو اجرا شده که نشانگر توسعه کمی و اثربخشی این اقدامات است.
عبداللهی بیان کرد: در این اردوها، بخش قابل توجهی از خدمات دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بهصورت رایگان ارائه میشود و شهروندان میتوانند امور قضایی خود را بدون مراجعه به مراکز شهری پیگیری کنند.
وی ادامه داد: یکی از محورهای مهم طرح، حضور میدانی مسئولان قضایی و برپایی میز خدمت است تا مردم بتوانند بهطور مستقیم با مدیران و مقامات قضایی گفتوگو کنند و بسیاری از درخواستها در همان محل بررسی و پیگیری شود.
رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی به توجه ویژه به خانواده زندانیان اشاره کرد و گفت: دیدار و ارتباط برخط خانوادهها با زندانیان از طریق این اردوها فراهم شده و نقش مؤثری در کاهش مراجعات حضوری و تسهیل امور آنان دارد.
صلح و سازش و حل اختلافات مردمی
وی عنوان کرد: حضور فعال اعضای شورای حل اختلاف باعث شده زمینه صلح و سازش در پروندههای قابل گذشت فراهم و اختلافات مردمی با رویکرد کمهزینه و سازشی حلوفصل شود.
عبداللهی اضافه کرد: همچنین ارائه مشاورههای حقوقی و قضایی رایگان، پیگیری درخواستهای مرتبط با اجرای احکام، امور زندانیان و درخواستهای ارفاقی از دیگر خدمات اردوهای جهادی است.
پیگیری مسائل فرابخشی
وی با اشاره به طرح مسائل غیرقضایی مردم در جریان اردوها یادآور شد: موضوعاتی که ماهیت قضایی ندارد، جمعبندی و به دستگاههای اجرایی مربوطه منعکس میشود تا رسیدگی شود.
رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی افزود: در برخی اردوها، دستگاههایی مانند بسیج، کمیته امداد امام خمینی (ره)، اداره راهداری و حملونقل جادهای و شرکت آب و فاضلاب نیز حضور دارند تا مشکلات مردم بهصورت میدانی بررسی و تصمیمگیری شود.
ادامه برنامهها در راستای عدالت اجتماعی
رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی تأکید کرد: تداوم اجرای این طرحها در چارچوب سیاستهای تحولی قوه قضاییه، با هدف افزایش اعتماد عمومی، دسترسی عادلانه مردم به خدمات قضایی و تحقق عدالت اجتماعی با جدیت ادامه خواهد داشت.
تأمین تجهیزات درمانی و آموزشی زیرکوه با بهرهگیری از مجازاتهای جایگزین حبس
رئیس دادگستری شهرستان زیرکوه هم از تأمین چهار میلیارد تومان تجهیزات درمانی برای بیمارستان این شهرستان از محل اجرای مجازاتهای جایگزین حبس خبر داد و گفت: این اعتبارات صرف تهیه تجهیزات مورد نیاز اتاق عمل و آزمایشگاه شبکه بهداشت و درمان شده است.
عارف اسداللهی در حاشیه اجرای طرح جهادی ارائه خدمات قضایی در مناطق محروم زیرکوه اظهار کرد: مطالبات مردم در چارچوب قانون بررسی میشود و هر درخواست قانونی، با جدیت و در کوتاهترین زمان ممکن مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
وی با اشاره به نقش مجازاتهای جایگزین در حل بخشی از مشکلات زیرساختی شهرستان افزود: علاوه بر حوزه سلامت، حدود 630 میلیون تومان نیز برای تجهیز مدارس، خوابگاهها و فضاهای اداری مراکز آموزشی شهرستان اختصاص یافته است.
احصای کمبودهای آموزشی و پیگیری حقوق عامه
رئیس دادگستری زیرکوه با بیان اینکه وضعیت فضاهای آموزشی مناطق هدف بهصورت میدانی بررسی شده است، تصریح کرد: کمبودهای موجود در حوزه تجهیزات و زیرساختهای مدارس شناسایی و به دستگاههای مسئول اعلام شده و در این مسیر، همکاری آموزش و پرورش، شرکت آب و فاضلاب و شبکه بهداشت و درمان نقش مؤثری داشته است.
وی تأکید کرد: دستگاه قضایی در کنار نهادهای اجرایی، نقش حمایتی و تسهیلگر دارد و در حوزه احقاق حقوق عامه نیز رایزنیهای گستردهای با خیرین انجام شده که نتایج آن، علاوه بر آزادی برخی زندانیان، تأمین منابع مالی برای بخشهای سلامت و آموزش بوده است.
پیگیری پروژههای عمرانی با همراهی دستگاههای استانی
وی با اشاره به پیگیری طرحهای کلان در شهرستان افزود: با تلاشهای رئیسکل دادگستری استان خراسان جنوبی و همراهی مسئولان مربوطه، مدیرکل نوسازی مدارس به زیرکوه سفر کرد و موافقتهای اولیه برای اجرای چند پروژه عمرانی اخذ شده که امید میرود با همکاری دستگاهها، این طرحها به مرحله اجرا برسد.
رئیس دادگستری شهرستان زیرکوه با قدردانی از حمایتها و پیگیریهای وزیر آموزش و پرورش که از اهالی این شهرستان است، عنوان کرد: توجه مستمر به مسائل منطقه و حمایتهای انجامشده میتواند نقش مهمی در کاهش محرومیتها و ارتقای شاخصهای توسعه زیرکوه داشته باشد.
استقبال گسترده مردم از میز خدمت قضایی
در ادامه این برنامه، اسماعیلی از استقبال گسترده مردم از استقرار میز خدمت قضایی در مناطق کمبرخوردار خبر داد و یادآور شد: بیش از 400 نفر از شهروندان با حضور در محل، درخواستهای خود را مطرح کردند که بخش عمده آن مربوط به مرخصی زندانیان، استفاده از پابند الکترونیک و آزادی مشروط بود.
وی افزود: تلاش میشود میز خدمت در محرومترین نقاط استان مستقر شود تا با استفاده از ارتباط تصویری، فاصله جغرافیایی میان مردم و مسئولان کاهش یابد و مطالبات بهصورت مستقیم مطرح و پیگیری شود.
ارائه همزمان خدمات قضایی و درمانی
اسماعیلی با اشاره به حضور مسئولان عالی قضایی استان در این طرح گفت: رئیسکل دادگستری استان، دادستان، مسئول حفاظت اطلاعات دادگستری، رؤسای دادگستری شهرستان زیرکوه و جمعی از مقامات محلی در این برنامه حضور داشتند.
وی همچنین از ارائه خدمات درمانی رایگان در کنار خدمات قضایی خبر داد و افزود: در این طرح، خدمات پزشکی رایگان برای مردم پیشبینی شده تا بخشی از نیازهای درمانی ساکنان منطقه نیز پاسخ داده شود.
اسماعیلی عنوان کرد: این ششمین مرحله اجرای طرح جهادی خدمات قضایی در روستاهای مرزی زیرکوه طی سال جاری است و این برنامه با هدف گسترش عدالتمحوری و تسهیل دسترسی مردم به خدمات قضایی ادامه خواهد داشت.
پانزدهمین تور رسانهای قوه قضاییه به میزبانی بیرجند از روز گذشته آغاز شده و 40 خبرنگار از رسانههای مختلف کشوری به مدت سه روز با روند رسیدگیهای قضائی در این استان مرزی آشنا میشوند.
خراسان جنوبی 12 شهرستان دارد و زیرکوه جزو شهرستانهای شمالی و مرزی این استان است.