علی اصغر خیرخواه عصر دوشنبه در جمع اهالی رسانه افزود: تیم‌های بهداشت محیطی در حال تداوم تله‌گذاری، نمونـه‌گیری و سم‌پاشی موضعی هستند تا از بروز هرگونه استقرار پایدار جلوگیری شود.
پایش 500 متری و نتیجه آزمایش‌ها
رییس دانشگاه علوم پزشکی جیرفت گفت: نمونه‌های گرفته‌شده به‌سرعت بررسی شدند و هیچ‌گونه آلودگی ویروسی از جمله تب دِنگی در آنها مشاهده نشد.
خیرخواه ادامه داد: ارزیابی‌های میدانی در شعاع 500 متری محل کشف به‌سرعت اجرا و اقدامات کنترلی بلافاصله آغاز شده است.
دستورالعمل پدافند زیستی؛ همکاری بین‌بخشی الزامی است
وی تاکید کرد که مدیریت این موضوع تنها بر عهده وزارت بهداشت نیست و اجرای کامل دستورالعمل پدافند زیستی مستلزم همکاری همه دستگاه‌ها است.
خیرخواه گفت: شرح وظایف دستگاه‌هایی مانند فرمانداری، شهرداری، هلال‌احمر و سایر نهادهای خدماتی از سوی ستاد پدافند ابلاغ شده و شورای سلامت و پدافند غیرعامل شهرستان نیز بلافاصله تشکیل شده است.
آمادگی و تمرین سناریوهای مقابله‌ای
رییس دانشگاه علوم پزشکی جیرفت یادآور شد: دانشگاه و شبکه بهداشت منطقه سال‌هاست سناریوهای مقابله با ورود و استقرار ناقلین را تمرین کرده‌اند و تیم‌های تخصصی به‌صورت منظم آموزش و مانور می‌دهند.
وی افزود: این تمرین‌ها شامل شناسایی منبع، مراقبت از افراد محتمل، تله‌گذاری و سم‌پاشی موضعی است و همین آمادگی موجب مدیریت سریع وضعیت اخیر شده است.
پیگیری وضعیت زیرساختی و کنترل نقاط پرخطر
رییس دانشگاه علوم پزشکی جیرفت با اشاره به اهمیت اصلاح نقاط بحرانی شهری مانند فاضلاب گفت: ارتقا کامل زیرساخت‌ها نیازمند همکاری سایر دستگاه‌ها است، اما دانشگاه تلاش می‌کند با اقدامات محیطی و عملیاتی شدت خطر را کاهش دهد.
وی اعلام کرد: جلسات مشترک با فرمانداری و دستگاه‌های مرتبط برای پیگیری مشکلات فاضلاب و نقاط تجمع آب را پیگیری می‌کند.
وضعیت سلامت عمومی و توصیه‌های حفاظتی
خیرخواه با اشاره به اینکه نمونه‌های کشف‌شده ناقل نبوده‌اند، تأکید کرد: در صورت نیش‌زدگی اغلب موارد بدون علامت مانده و نیاز به درمان خاص ندارند؛ با این حال، جلوگیری از تبدیل فرد نیش‌خورده به «منبع بالقوه» برای ناقلین اهمیت دارد.
وی توصیه کرد: مردم آب‌های راکد را حذف کنند، از پشه‌بند یا وسایل حفاظتی استفاده نمایند و در صورت مشاهده پشه یا موارد مشکوک، موضوع را از طریق سامانه‌های شبکه بهداشت گزارش کنند.
اطلاع‌رسانی مستمر و نظارت بر شرایط
رییس دانشگاه علوم پزشکی جیرفت افزود: پایش محیطی ادامه دارد و همه اقدامات کنترلی به‌طور روزانه گزارش و منتشر می‌شود تا اطمینان عمومی حفظ شود.
خیرخواه تاکید کرد: با ادامه عملیات تله‌گذاری و کاهش مکان‌های تکثیر، احتمال تبدیل‌شدن پشه به گونه بومی بسیار پایین است و وضعیت فعلا تحت کنترل است.
خصوصیات پشه آئدس
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت هم در این نشست با اشاره به ثبت نخستین مورد صید پشه «آئدس» در این شهر، این حشره را یکی از تهدیدهای زیستی اولویت‌دار کشور دانست و بر ضرورت هوشیاری عمومی و همکاری دستگاه‌ها برای جلوگیری از احتمال گسترش بیماری تب دِنگی تأکید کرد.
محمدباقر امیرشکاری افزود: پشه آئدس به‌عنوان یکی از تهدیدهای زیستی شناخته شده توسط وزارت بهداشت و سازمان پدافند غیرعامل، به دلیل قابلیت انتقال بیماری‌هایی مانند تب دِنگی می‌تواند هزینه‌های درمانی، موارد بستری و اختلالات اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای ایجاد کند.
وی با بیان اینکه آئدس تفاوت اساسی با پشه مالاریا دارد، افزود: این پشه روزگز است، عمدتاً در داخل منازل و محیط‌های کاری انسان را نیش می‌زند و برخلاف پشه مالاریا که تنها یک‌بار خون‌خواری می‌کند، آئدس در هر چرخه زندگی تا چهار بار خون‌خواری دارد؛ موضوعی که خطر بروز اپیدمی‌های گسترده را افزایش می‌دهد.
درب بطری هم مکان تخم‌ریزی می‌شود
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت ادامه داد: این پشه توان پرواز تا 500 متر دارد و حتی در کوچک‌ترین ظروف محتوی آب، از جمله درب بطری آب معدنی، قادر به تخم‌ریزی و تکثیر است. همچنین تخم آن تا 400 روز بدون وجود آب زنده می‌ماند و به بسیاری از سموم حشره‌ای نیز مقاومت نشان می‌دهد.
امیرشکاری با اشاره به صید گونه‌های مختلف این پشه در 9 استان کشور اظهار داشت: موارد بیماری تب دِنگی حتی در استان‌هایی مشاهده شده که پشه در آنها صید نشده است و این امر به‌دلیل تبادلات جمعیتی و جابه‌جایی انسانی رخ می‌دهد. اکنون نخستین صید پشه آئدس در جیرفت، سطح هشدار را در جنوب کرمان افزایش داده است.
وی شرایط گرمسیری جنوب کرمان را مناسب برای رشد و تکثیر آئدس عنوان کرد و افزود: در صورت وقوع اپیدمی، بخش‌هایی از ظرفیت درمانی و حتی فعالیت‌های اقتصادی و تجاری منطقه تحت تأثیر قرار می‌گیرد و لازم است مردم و دستگاه‌ها همکاری کامل در اجرای توصیه‌های پیشگیری داشته باشند.
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت با اشاره به اجرای برنامه ملی مقابله با تب دنگی ادامه داد: وزارت بهداشت برای احتمال بروز اپیدمی، چهار سناریو طراحی کرده بود که منطقه تا پیش از هفتم آبان در سناریوی سطح نخست قرار داشت؛ اما با صید اولین پشه در جیرفت، وارد سطح هشدار بالاتر شدیم و اقدامات فوری شامل پایش گسترده، جلسات تخصصی و تشدید عملیات کنترل در حال انجام است.
وی بر نقش مهم اطلاع‌رسانی عمومی تأکید کرد و گفت: شناخت صحیح مردم از تفاوت آئدس با پشه مالاریا و رعایت نکات ساده پیشگیری، از مهم‌ترین عوامل جلوگیری از گسترش این تهدید زیستی است.